OPCC geoportala: SIG web tresna giltzarria adierazle klimatikoen kapitalizaziorako

Klima-aldaketari eta egokitzapenari buruzko proiektu europarren gorakada gaiak Europan eta Pirinioetan sortzen duen kezka gero eta handiagoaren adierazgarri da. Hala ere, proiektu horietako gehienek iraupen laburra dute, eta emaitzak bat etorri ohi dira proiektuak gauzatzeko eta ixteko azken etapekin. Egoera horrek, askotan, emaitzen hedapena eta transferentzia mugatzen ditu, eta, klima-ekintzarako balio handia izan arren, ez dira behar beste ezagutarazten. Tresna horri esker, emaitzak iraunaraz daitezke eta beste pertsona eta erakunde interesdun batzuek (komunitate zientifikoa, politika publikoen kudeatzaileak, produkzio-sektoreetako eragileak, hezkuntza-komunitatea eta, oro har, gizartea) erabiliko dituztela bermatzen da.

Bestalde, proiektuen emaitzak eta funtsezko informazioa proiektu eta erakunde desberdinen webguneen artean sakabanatuta eta banatuta egon ohi dira, eta, beraz, ez da beti erraza izaten informazioa aurkitzea. Gainera, proiektuen web orri gehienak zaharkituta geratzen dira eta ez dira erabiltzen horiek amaitu ondoren, eta zaila gertatzen da emaitza eta informazio interesgarriak mantentzea eta eguneratzea.

Arazo horren jakitun, OPCCk bere geoataria abiarazi zuen 2017an. Kode irekiko SIG web tresna bat, Pirinioetako klima-aldaketari buruzko funtsezko emaitzak aplikazio berean kapitalizatzea helburu duena. Geoportalari eskainitako albiste honetan, egindako azken eguneraketetako 2 azpimarratu nahi ditugu.

Geoportala eta baliabide hidrikoak: POCTEFA OPCC ADAPYR eta PIRAGUA proiektuen kapitalizazioa

POCTEFA OPCC ADAPYR proiektuari esker, klima-aldaketak glaziarretan, basoetan, floran, lakuetan eta zohikaztegietan duen eraginaren adierazleei buruzko informazio kartografikoko 350 geruza berri baino gehiago iraunaraztea lortu da, baita mugaz gaindiko Pirinioetako lurralde osorako homogeneizatutako eta eguneratutako datu-base klimatikoa eguneratzea eta erabiltzaileen eskura jartzea ere.

Pirinioetako zentralen urtegiaren edukieraren eta instalatutako potentziaren mapa.

Nabarmendu nahi dugu, halaber, mugaz gaindiko Pirinioetako lurraldeko baliabide hidrikoei buruzko informazio berri ugari dagoela, bai uraren erabilerari buruzkoa, bai hidrologiari eta balantze hidrikoari buruzkoa. Sortutako adierazleak INTERREG POCTEFA PIRAGUA proiektuaren emaitzen balorizazioari esker lortzen dira.

1981. eta 2015. urteetan Pirinioetan izandako goraldietako gertaera katastrofikoen mapa.

PIRAGUA bezalako proiektuek klima-aldaketara egokitzeko funtsezko informazioarekin elikatzen dute OPCC geoataria, eta informazio hori formatu kartografikoan eta grafikoan kontsulta eta deskarga daiteke. Funtsezko adierazle horietako batzuk honako hauek dira: Pirinioetako ibaien emari ertainen eta minimoen bilakaera, mugaz gaindiko lurralde piriniotarreko urtegien edukiera edo ebapotranspirazioaren, nibel-mantuaren edo akuiferoen birkargaren aurreikusitako bilakaera klima-aldaketaren egoera desberdinetan (RCP4.5 eta 8.5, denbora- eta hidrologia-eredu desberdinetarako)

2041-2070erako proiektatutako ebapotranspirazio potentzialaren mapa, RCP 8.5 agertokiaren arabera.

Akuiferoaren urteko batez besteko kargaren aldaketaren ehunekoa 2011-2040 horizonterako, 1981-2010 epearekin alderatuta, RCP 8.5 agertokian: bederatzi GCM/RCM modeloren mediana (6 SWAT simulazio + 3 SASER simulazio). Marradurak simulazioen arteko adostasun-maila txikia adierazten du (simulazioen % 80 baino gutxiago bat datoz aldaketaren zeinuarekin)

Geoataria eta arrisku naturalak: INTERREG SUDOE MONTCLIMA proiektuaren kapitalizazioa

MONTCLIMA proiektuak aukera eman du SUDOEko mendietako arrisku naturalen kudeaketan eta prebentzioan sakontzeko, eta arreta berezia jarri du arrisku anitzeko ikuspegian eta klima-aldaketan. MONTCLIMAri esker, Europako hego-mendebaldeko mendietan uholde, sute, lehorte eta higadura arriskuari buruzko funtsezko informazioa kapitalizatu ahal izan da, klima-aldaketaren faktore astungarria kontuan hartuta.

2071-2100 aldirako aurreikusitako baso-suteen arriskuaren bilakaera (Seasonal Severity Index).

Horrela, MONTCLIMA bisoreak adierazle eta datu-multzo interesgarriak kapitalizatzen ditu, hala nola denbora errealean urpean geratzeko arriskua, lurraldearen higadurarako arriskua, egungo eta etorkizuneko uholde arriskua edo baso-suteen arriskuaren bilakaera. Lineako kartografia-tresna bat da, eta aukera ematen du mendiko lurralde horien iraganeko, oraingo eta etorkizuneko urrakortasunari (potentzialari) buruz eskuragarri dagoen informazio guztia aplikazio berean balioesteko eta gehitzeko.

Desertifikazioarekiko sentikortasun-mapa.

Tresna kartografiko horri esker, iraganeko eta etorkizuneko urrakortasunari buruzko datuen 200 set baino gehiago balorizatu dira, aztergai diren 4 arriskuen aurrean.

Tremoko (Katalunia) 100 urteko errepikatze-denborako uholdeen arrisku handiko eremuen arriskugarritasun-mapa, metrotan.

Pirinioetako ibaien muturreko emari minimoen aurreikusitako aldaketa erlatiboa (aldaketaren % 1995arekiko) +3,0ºC-ko berotze-egoeran.

Informazio hori guztia eskuragarri dago orain OPCC geoportalean, menu tematiko nagusiko arrisku naturalen atalean.

OPCCren geoataria, orain, inoiz baino gehiago, klima-aldaketak basoetan, ur-baliabideetan, floran eta faunan, kriosferan eta Pirinioetako lurralderako arrisku naturaletan duen eraginaren sektoreko adierazleen eta datu klimatikoen erreferentziazko gordailua da.