1. Proiektuaren erronkak

FLORAPYR programa 2011-2014 urteetako Klimaren Aldaketarako Pirinioetako Behatokiaren bioaniztasunaren atalaren (OPCC – EFA235/11) lankidetzen, baliabide partekatuen eta emaitzen jarraipena, kapitalizazioa eta indartzea da.

Pirinioetako landaretzaren Atlaseko baliabide partekatuak eta Pirinioetako elurzuloen jarraipena egiteko gailua oinarri hartuta, FLORAPYR programak ekintza koherente berriak gauzatzen ditu, Pirinioetan zehar Pirinioetako landare-ondarearen ezagutzaren eragileekin, eta zeharka OPCCko kide diren erakundeekin, mugaz gaindiko lankidetza indartzeko.

Pirinioetako mendigunea Ozeano Atlantikoaren eta Mediterraneoaren artean dago, eta mendialdean dauden klimarekin erlazionatutako erronka nagusien adierazgarri berezia da. Pirinioetako lurraldean urrakortasun-maila handia dago klimaren aldaketaren ondorioei dagokienez. Klimaren bilakaerak Pirinioetako landaretzari eragin diezaioke, eta aparteko ondare horren mantentzean (espezieak, komunitateak, paisaiak eta bizi-baldintzak) eta ordezkatzen dituen baliabideen balioan ondorioak sortu.

FLORAPYR programak aukera emango du, alde batetik, landaretzari buruzko ezagutzak mantentzeko, garatzeko eta zabaltzeko, ezinbestekoak diren klimaren aldaketaren eraginak aztertzeko, eta, bestetik, modu aktiboan lagunduko du aldaketen adierazleak garatzen, tokian bertan jarraipena egiteko hainbat gailuri esker.

2. Proiektuaren helburuak  

Pirinioetako landaretzaren atlasak landartzeari buruzko ezagutza-oinarri eguneratua izateko aukera ematen du, eta eragile guztiek erabil dezakete haren balioak ezagutzeko eta haren kontserbazioari dagokionez jarduteko eta jarraipena egiteko lehentasunak definitzeko. Beste talde biologiko batzuetara (briofitoak) zabaltzea eta landare-komunitateak katalogatzea oinarri sendoa izango da Pirinioetako landare-aniztasuna ebaluatzeko eta kudeatzeko. Proiektuaren helburuetan Atlasaren funtzionaltasuna hobetu nahi da, eremu sozialetarako (ikertzaileak, pedagogoak, hezitzaileak, natura-ingurunearen kudeatzaileak eta, oro har, jende guztia) sarbidea eta erabilera errazteko. Horri dagokionez, bilaketa-aukera berriak (lurraldeen, espezie-taldeen, garaien eta abarren araberakoak) gehituko dira eta informazio-geruzak bistaratuko dira, eta horiek OPCCren web-atarian kontsultatu ahal izango dira.

Bestalde, 2011z geroztik martxan dagoen elur-zulo komunitateen jarraipena egiteko gailua handitu eta hobetu egingo da datuak hartzerakoan, lortutako informazioa optimizatzeko eta haren egokitasuna areagotzeko. Berotzearen efektuak simulatzeko gailuak (OTCak) gehitu nahi dira, eta elur-zuloen tele-hautemate bidezko jarraipena egin; ikuspegi original eta berritzailea da, eta sateliteko teknologia berrienak baliatuko ditu. Gloria programan parte hartzeak areagotu egingo du gailu horrek Pirinioetan duen interesa, eta OPCCren nazioarteko ikusgaitasunean lagunduko du.

Proiektuak, gainera, helburu berriak proposatzen ditu:

- Pirinioetako landaretzaren zerrenda gorria egitea, Europako eremuan eredugarria izango dena, muga politikoek edo administratiboek mugatzen ez duten lurralde biogeografikoa eta mugakidea aurreikusten baitu, hau da, desagertzeko arriskua ebaluatzeko edo kontserbazio-politikak sustatzeko egokiagoa dena, mendikate osoan espezieek dituzten populazio-ezaugarriekin eta banaketa-eremuekin bat etorriz.

- Datuak biltzeko orduan jende asko inplikatzeak, klimaren aldaketek Pirinioetako biztanleek mendiko landaretzan, haren fenomenoetan eta balioetan dituzten ondorioaj ezagutarazten eta sentsibilizatzen lagunduko du.

3. Metodologia

Helburu horiek hiru ekintza nagusiren bidez lortuko dira:

Pirinioetako landaretzaren egoerari buruzko ezagutzak osatzea, sintetizatzea eta eskuratzea erraztea, klimaren bilakaerarekin erlazionatzeko;

Landare-aniztasuna kontserbatzeko arazo nagusiak mugatzea, kontserbaziorako lehentasunezko espezieak eta komunitateak hautatzea eta Pirinioetako lurralde osorako kontserbazio-politika komunak bideratzea;

Pirinioetako landaretzaren jarraipena klimaren ikuspegitik egiteko adierazleak ekoiztea eta osatzea.

Programa esku-hartzeko lurraldean espezializatutako erakundeek lortutako esperientzian eta emaitzetan oinarritzen da. Erakunde horien xedeak aukera emango die egiturei eusteko eta epe luzeagoan proiektu honekin lotutako datuen kudeaketarekin eta jarraipen-protokoloekin jarraitzeko.

Era berean, kudeatzaileek eta jende gehienak Pirinioak bezalako lurralde paregabe bati buruzko informazio egokia eta antolatua eskuratzeko dituzten itxaropenei eta beharrei erantzuten die, eta horrek epe luzera iraupena ziurtatzen laguntzen du. Elur-zulo komunitateen jarraipena egiteko lurzati iraunkorrak, lokalizatuak eta zehatz deskribatutakoak, horrela, etorkizuneko konparazio diakronikoetarako erreferentzia preskribaezinak dira.

4. Emaitzak

FLORAPYR programatik lortzea espero diren emaitza nagusiak esperientzia trukatzea eta landaretzaren eta landarediaren ezagutzaren eragileen arteko koordinazioa izan dira, Pirinio mailan emaitza erabilgarriak eta egokiak lortzeko. FLORAPYR proiektuari esker, Pirinioetako landaretzari buruzko ezagutza-oinarriak mantendu eta osatu dira, flora baskularraren egungo egoera ebaluatu da eta adierazleak ekoizteko monitorizazio-sistemak garatu dira.

Landaretzari buruzko datuetarako eta Pirinioetako flora-ondareari buruzko datu sintetikoetarako sarbidea:

Mehatxuak eta arazoak ebaluatzeko tresnak sortzea Pirinioetako mendikatean eta bertako lurraldeetan

Klimari buruzko jarraipen-adierazleak

Jendeak arazoak eta balioak jakinaraztea eta bereganatzea, herritarren zientziari dagokionez, batez ere

Helburu hori, bereziki, jarraipen parte-hartzailearen eta komunikazio-ekintzetan parte hartzearen bidez lortu da.

Ondorioak 

Aldaketa globalaren elementuen arteko elkarrekintzaren konplexutasunak zaildu egiten du klimaren aldaketak Pirinioetako landaretan dituen zuzeneko ondorioen ebaluazioa. Datu-multzoak eta behaketa-serieak behar dira, behar besteko luzeak, klimari buruzko datuekin erkatu ahal izateko, altueran dauden gailuetarako batez ere. FLORAPYR proiektuaren lanari esker, aurretiazko datuak lortu ahal izan dira, baina, batez ere, funtsezko oinarria da epe ertain eta luzera klimaren aldaketaren fenomenoaren eta fenomeno globalaren jarraipena eta analisia egiteko. Bazkideek jarraitu nahi dutena dinamika indartsua dago martxan.

5. Proiektuaren bazkideak  

Bazkidea	Logotipo korporatiboa	Eskualdea/autonomia erkidegoa
Conservatoire botanique national des Pyrénées et de Midi-Pyrénées (CBNPMP)		Okzitania / Akitania Berria
Conservatoire botanique national méditerranéen de Porquerolles (CBNMed)		Okzitania
Instituto Botánico de Barcelona (IBB-CSIC)		Katalunia
Instituto Pirenaico de Ecología (IPE-CSIC)		Beste bat
Aranzadi Zientzia Elkartea		Gipuzkoa
Bazzania S.C.,  Investigación y Gestión en Biodiversidad		Araba
Universitat de Barcelona (UB)		Katalunia

Eskualde Garapeneko Europako Funtsak (FEDER) %65ean finantzatu du proiektua, Interreg V-A Espainia-Frantzia-Andorra programaren (POCTEFA 2014-2020) bidez. POCTEFAren helburua Espainia-Frantzia-Andorra mugaldeko integrazio ekonomiko eta soziala indartzea da. Mugaz gaindiko ekonomia, gizarte eta ingurumen jarduerak garatzen laguntzen du, lurralde-garapen iraunkorraren aldeko estrategia bateratuen bidez.

actualitzación 20/10/2019