Pirinioetako basoen historian aldaketa ez da salbuespena izan, baizik eta araua gehienbat, baina inoiz ez dira egungo abiaduran gertatu, eta gizakia ez da hain kontziente izan. Horregatik guztiagatik, aitorpen zabala du etorkizuneko basoak garatuko diren giro klimatiko, biologiko eta sozialaren inguruko ziurgabetasun gero eta handiagoak, eta, zehazki, Pirinioetako mendigunearen lurraldean, gai horiek beti posizio marjinala hartzen dute.
Klima-aldaketak zaildu egin dezake basoen askotariko funtzioa, eta, bereziki, espezie edo habitat nabarmenak hil eta suntsi ditzake. CANOPEE proiektuaren ekintzetako batek klima-aldaketaren agertoki ugarik Pirinioetako baso-espezie nagusien gainean egin beharreko zaintzan duten inpaktua ebaluatu nahi du, ahal den neurrian.
Era berean, egoera bakoitzera egokitutako basogintza diseinatuz, CANOPEEk proposatzen du masen jasangarritasuna sustatzea, edo, halakorik ezean, haien bilakaera ez traumatikoa gauzatzea, kondizio berriekiko erresistenteagoak eta erresilienteagoak diren baso-eraketa berriak helburutzat hartuta, eta gizarteari ondasunak eta zerbitzuak ematen jarraitzea kondizio berri horietan.
CANOPEEk erronka bat planteatu du: kudeatzaileei eta lurraldeei eremu kalteberak identifikatzeko eta baso-estaldura aurreikusteko beharrezko tresnak ematea. Era berean, proiektu honek jarraipena eman nahi dio klima-aldaketak baso-masetan duen eraginari buruzko adierazleen jarraipenari. Adierazle horiek Klima Aldaketaren Pirinioetako Behatokiaren (OPCC) «Baso» ekintzan (EFA235/11) definituta daude
» Pirinioetako baso-espezie nagusien zaintza erlatiborako mapak egitea.
» Gutxienez 9 baso-masaren erresistentzia hobetzeko kudeaketa egokitzaileko eragiketa batzuk aplikatzea. Gida honen helburua da basoen komunitatearekin oinarri teknikoak partekatzea egokitzapen eraginkorreko estrategia bat eraikitzeko, gomendio orokor batzuk modulatzea ahalbidetuko duten tokiko erakustaldi-jardueren bidez. Aurretik/ondoren neurketak ere egin dira, baliabide hidrikoaren erabilgarritasunean duen inpaktua identifikatzeko.
» 2.000 mapa baino gehiago egin dira hainbat erakunde geografikorentzat. Edukia honako esteka hauen bidez deskarga daiteke:
Pirinioak (CTP mugak)
Andorra
Espainia
Zenbait baso-masetarako Egungo Klima Zaintzako (EKZ) mapak modelizazio estatistikoaren bidez lortu dira. Adierazle horrek aztertutako populazioen zaintza-maila desberdinak gomendatzen ditu, populazioak leku bereziki lehor edo bero batean dauden kontuan hartuta haien Pirinioetako banaketa-eremu osoari dagokionez. Klima-aldakortasuna eta -ziurgabetasuna kontuan hartuta, zaintza-maila txikiek ez dute espeziearen biziraupena bermatzen, eta maila altuek ez dute zehazten, halaber, gainbehera-fenomenoak gertatzea.
» Bestalde, kudeaketa egokitzaileko gidaren eragiketak aplikatzeari esker, 12 baso-masaren esku-hartzearen aurretik/ondoren eskuragarri dauden baliabide hidrikoen gaineko berehalako inpaktua modelizatu ahal izan da (Medfate eredua erabilita).
Klimaren aldaketara egokitzeko neurri gisa garatutako eta inplementatutako kasua.
FORESPIR, CPF, CTFC, CNPF, ONF, IPE-CSIC, HAZI FUNDAZIOA, IEA- CENMA, Aragoiko Gobernua, OPCC-CTP
Proiektuko bazkideek fase guztietan parte hartu zuten, batez ere alderdi metodologikoetan.
Mapak egin ondoren, landa-arduradunen iritzia eskatu zen, behaketekiko koherentzia egiaztatzeko. Landa-baliozkotze hori bera beharrezkoa izan zen baso-kudeaketa egokitzailearen aplikazioetan ere, lur-eremu pribatuetako baso-kudeatzaileen, agintaritza publikoen eta ikerketa-zentroen parte-hartzeaz gain.
Tresna horien muga nagusia bi elementu nagusitan datza:
» «Ziurgabetasuna» faktorea, gauzatuko diren klima-aldaketaren agertokiei dagokienez.
» «Lurzorua» faktorea. Topografia ahal den neurrian kontuan hartu bada ere, teknikoki ezin izan da kontuan hartu lurzoruaren sakonera, eta horrek eragin astungarria edo mugatzailea izan dezake unadetarako eskuragarri egonen diren baliabide hidrikoetan.
Tresna horiek, beraz, egoera zehatzetan erabili behar diren adierazleak dira, lurrari egindako behaketa baliatuta.
Bestalde, kudeaketa egokitzaileko eragiketen azken inpaktua epe luzera neurtuko da (<10 urte). Era berean, arrisku handia da finantzaketaren jasangarritasunaren gabezia.
Proiektuaren % 65 Eskualde Garapeneko Europako Funtsak (FEDER) kofinantzatu du, Interreg V-A Espainia-Frantzia-Andorra (POCTEFA 2014-2020) programaren bidez. POCTEFAren helburua Andorra, Espainia eta Frantzia herrialdeen arteko mugaldean integrazio ekonomikoa eta soziala sendotzea da. Mugaz gaindiko ekonomia-, gizarte- eta ingurumen-jarduerak lagunduko dira lurralde-garapen jasangarriaren aldeko estrategia bateratuen bitartez.
Ekintza hori CANOPEE proiektuaren esparruan egin zen, POCTEFAk, Okzitaniako erregioak eta Frantziako Estatuak lagunduta, FNADTen bidez.
01/06/2016 - 30/11/2019 (3 urte - Amaitua)
Avenida Nuestra Señora de la Victoria, 8
22.700 - Jaca
Huesca - Espainia
+34 974 36 31 00
info_opcc@ctp.org